1917 yılının en önemli olaylarından birisi Rusya'da devrim çıkması
oldu. Batı Avrupa demokrasilerinden farklı bir yapıya sahip olan Rusya,
halâ mutlak bir biçimde yönetiliyordu. Büyük çoğunluğunu fakir köylü
nüfusunun oluşturduğu Rusya'da, yüzyılın başında işçiler de önemli bir
yer tutuyorlardı.
Çok ağır yaşam koşulları içinde yaşayan bu geniş kitlelerin
huzursuzluğu, daha 1905 yılında çıkan ayaklanmayla görüldü. Petersburg
ve Moskova'da "İşçi Sovyetleri" kuruldu. Aralık ayı içinde bu
ayaklanma, çok sert bir şekilde bastırıldı. Bunun sonunda Çar, Duma'yı
açarak bazı özgürlükler tanıdı.
Birinci Dünya Savaşı, Rusya'da büyük bir yokluk ve sefalete yol açtı.
Boğazların kapalı oluşu yüzünden dış yardım alamıyordu. 1916-1917 kışı
ise çok sert geçmiş, açlık ve yakacak, giyecek bulunamaması, bütün
Rusya'yı etkilemişti.
8 Mart 1917'de, Petersburg'da gösteriler başladı. Grevler yaygınlaştı.
12 Mart'ta "İşçilerin ve Askerler'in Sovyeti" kuruldu. Komutanlar da
Çar'a, tahttan ayrılmasını öneriyorlardı. 15-16 Mart'ta Çar, tahttan
ayrıldı. Devrimci Hükümet kuruldu.
Nisan'da Petersburg'a gelen Lenin, "Ekmek, barış, özgürlük" sloganıyla
geniş kitlelerin desteğini sağladı. Devrimci Sosyalistlerden Harbiye
Bakanı Kerensky'nin Temmuz'da Alman Cephesi'nde taarruzu başarısızlıkla
sonuçlanınca, yeni ayaklanmalar patlak verdi.
Bolşeviklerin lideri Lenin kaçtı ve Trotsky tutuklandı. Hükümet düştü,
Kerensky, Başbakan oldu ve 14 Eylül 1917'de de cumhuriyet ilan edildi.
Artık ülkenin iç durumu iyice karışmıştı. Hükümet hala savaştan
vazgeçmemekle en büyük hatasını yaptı.
Köylülerin ayaklanması ile tüm Rusya karıştı. Bundan yararlanan
Bolşevikler (aşırıcılar), ordunun da devrime karışmasından
yararlanarak, "Askeri Devrim Komiteleri" kurdular. 7 Kasım 1917'de
hükümet darbesi ile Bolşevikler iktidarı ele geçirdiler ve 8 Kasım'da
Lenin Petersburg'a geldi.
Cuma Mayıs 09, 2008 2:08 pm